PEDLER,LÜKS MÜ, İHTİYAÇ MI? -

Türkiye’de Pedlere “Lüks Tüketim Ürünü” sınıfında vergilendirilme yapıldığını biliyor muydunuz? İstanbul Sözleşmesini imzalayıp sonrasında çekilen tek ülke olan Türkiye’de , kadınların zorunlu temel ihtiyaçlarından olan hijyenik pedler, lüks tüketim ürünleri ile aynı KDV oranında(%18) vergilendirilerek satışa sunuluyor.

Yazar: Merve Özkan

Sağlık Örgütü’nün açıkladığı rapora göre bir kadın hayatının ortalama 7 yılını regl olarak geçirmektedir. P&G’nin Türkiye Genel Müdürü Saffet Karpat’ın açıkladığı verilere göre ise Türkiye’de kadınlar bir regl döneminde ortalama 7 adet hijyenik ped tüketiyorlar, fakat bunun sağlık açısından 15 adet olması tavsiye ediliyor. Her kadının farklı fizyolojik yapısı olduğu gerçeği hesaba katıldığında, bu yazımızı okuyan pek çok kadının da düşüneceği üzere bu rakamlar oldukça ortalama değerler. Gerçekte bakıldığında bir kadın her ay yaşadığı adet döngüsünde çok daha fazla hijyenik ped kullanmak zorunda kalabiliyor. Hal böyleyken hijyenik pedlerden alınan KDV oranının pırlanta ile aynı olması, Türkiye’deki ped fiyatlarını masaya yatırıp konuşmamız gerektiğini hatırlatıyor bizlere.

Peki diğer ülkelerde durum ne? Dünya’da da konuyla ilgili pek çok çalışmalar yapılıyor. Pek çok ülkede vergilerin %0′ a düşürüldüğü bile görülüyor;

Kolombiya’da geçtiğimiz aylarda anayasa mahkemesi bu verginin kadınlara orantısız yük oluşturduğu gerekçesiyle ülkede %5 olarak uygulanan verginin 0’a düşmesine karar verdi ve uygulamaya soktu.
Birleşik Krallık, AB’den çıktıktan sonra söz konusu vergiyi %0’a indirerek 2021 yılının başında uygulanmaya soktu.
ABD’de ürünler için alınan vergiler eyaletlere göre değişebiliyor. Oregon, New York, Connecticut gibi bazı eyaletlerde tamponlardan vergi alınmıyor.
İrlanda’da KDV’nin sıfırlanması için onay verdi.
Avustralya, Kanada, İrlanda gibi ülkelerde de hijyenik pedden vergi alınmıyor.
İskoçya’da kadınlara ücretsiz dağıtılıyor.
Almanya, kısmi bedelsiz dağıtım için tarih vermekle birlikte şu anda KDV’yi yüzde 7 ‘de tutuyor.

Görüldüğü üzere, hijyenik pedlere uygulanan vergiler hakkında dünya ülkelerinde her geçen gün gelişme sağlanırken; Türkiye’de %18 oranıyla hala lüks tüketim mallarıyla aynı oranda vergilendirilmeye devam ediliyor.

Türkiye’de lüks tüketim mallarından sayılan: Havyar, çikolata, pırlanta gibi ürünlerin vergi oranı da %18. Yani hijyenik pedler, tıpkı pırlanta ürünleri gibi muamele görerek vergilendiriliyor.

Kadınların her ay kullanmak zorunda olduğu ve en az ekmek, tuvalet kağıdı kadar temel ihtiyaç olan pedlerin, pırlanta ile aynı şekilde vergilendirilmesi sizce kadınlara uygulanan adalet eşitsizliği değil mi? Durumun farkına varan, 14 ve 18 yaşlarındaki iki kız kardeş Nehir ve Yeşim Çetintaş, change.org’da ‘Lüks değil ihtiyaç, her kadın regl ürünlerine erişebilmeli’ başlıklı bir imza kampanyası başlatarak Türkiye’deki hijyenik pedlerin vergi oranlarının düşürülmesi çağrısında bulundu.