Karbonhidratlar kilo vermek isteyenlerin her zaman takıntısı olmuştur. Çünkü karbonhidrat denince hemen herkesin aklına şişmanlatan besinler gelir ve en büyük karbonhidrat kaynağı görülen ekmeği tüketimden çıkarınca zayıflayacaklarını düşünürler. Ancak beslenmede yeteri kadar karbonhidrat alamayan kişilerde sağlık sorunları oluşabiliyor. Gelin bir bakalım bu karbonhidrat meselesine..
KARBONHİDRAT SEN KİMSİN?
Vücudun harcadığı enerjinin ideal yakıtıdır. Tüm dokular enerji gereksinimi için karbonhidratları kullanırken, sinir dokuları içinde gerekli olan karbonhidrat, beyin için tek enerji kaynağıdır. Yeterli düzeyde tüketilmediği zaman bilişsel fonksiyonlarda azalma, unutkanlık gibi sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
KARBONHİDRATIN İYİSİ, KÖTÜSÜ OLUR MU?
İyi, kötü olarak sınıflandırmak kolay gibi gözükse de doğru değil aslında. Önemli olan kan şekerini nasıl etkilediğidir. Karbonhidratlar basit ve kompleks olarak ikiye ayrılırlar. Ve asıl mesele burada başlar;
Basit karbonhidratlar kan şekerini hızla yükseltir ve hızlı sindirilir. Beyaz şeker, mısır şurubu, meyve şekeri, tatlı, çikolata, pasta, kek, kurabiye, hamur işleri bu gruba girer.
Kompleks karbonhidratlar rafine edilmediği için sağlıklıdır. Kan şekerini yavaş yükseltir ve daha yavaş sindirilirler. Tahıl, çavdar, yulaf, kepek, sebze, bazı meyveler ve kurubaklagiller ile örneklendirilebilirler.
DOĞRU KARBONHİDRATI SEÇİN
Karbonhidrat seçiminde Glisemik indeks (GI) dediğimiz kavramdan da yararlanabilirsiniz. Glisemik indeks (GI) bize, karbonhidrat yedikten sonra kan şekerinin ne kadar hızla yükseldiğini gösterir. Düşük, orta ve yüksek glisemik indeks diye olarak üç gruba ayrılırlar.
Sağlıklı beslenme için doğru karbonhidrat; lif oranı fazla, GI düşük olanlardır. Düşük GI karnabahar, kabak, brokoli, mantar gibi besinler iken, yüksek GI’ li besinler ise beyaz ekmek, beyaz pirinç, tatlılar, kekler ve pastalar gibi örneklendirilebilir..
SONUÇ OLARAK;
Diyet yaparken hayatınızdan karbonhidratı tamamen çıkarmayın. Düşman gördüğünüz ekmeği de çıkartmayın. Karbonhidrat eğer doğru kaynaktan geliyorsa tüketmekten korkmayın. Rafine ve işlenmemiş olmayanları tercih edin; beyaz ekmek yerine tam tahılları, pirinç yerine ise bulguru, esmer pirinci seçin.
Eğer siz karbonhidrat tüketmeyi tercih etmiyorsanız vücudunuzdaki yıkıma da hazır olun. Besinlerle aldığımız glikoz eğer vücudunuzun ihtiyacı varsa hemen kullanır. Yoksa glikojen olarak depo edilir, depolar dolu ise de yağa dönüşür. Karbonhidrat tüketmediğinizde ise ne oluyor biliyor musunuz? Vücut enerji ihtiyacını proteinlerden karşılıyor ve sonuç olarak böbrekler daha çok yoruluyor ve protein fazlası toksik etki oluşturabiliyor. Ayrıca beyin temel enerji kaynağını alamadığı için bunama, konsantrasyon problemleri görülebiliyor.
Sağlıklı beslenmede denge önemlidir; siz siz olun protein, karbonhidrat ve yağları dengeli olarak tüketin. Kompleks karbonhidrat tüketimine önem verip, hayatınızdan basit karbonhidratı çıkartın.
