Beden olumlama, hayatın kaçınılmaz değişimlerine karşı bizi korumak ve yaşatmak için adapte olup değişen bedenlerimizi, eleştirmek yerine ona teşekkür etmeyi, hayatımızı sağlıklı yaşamamıza imkân sağlayan bedenlerimize karşı minnettar olmayı ama en nihayetinde onu sevmeyi öğütler.
Yazar: Av. Merve Özkan
Body Positivity yani Türkçe söylemiyle Beden Olumlama , 2012 yılında internet ortamında gelişen ancak kökeni 1960 ‘lı yıllara dayanan sosyal ve dünya çapında her gün biraz daha taraftar toplayan bir akım.
Toplumun “Ölçü ve vücut şekli” kalıplarına uymayan kişilerin ayrımcılığının önlenmesi amacıyla 1969 yılında, günümüzde ismi NAAFA olarak bilinen (the National Association to Advance Fat Acceptance) organizasyonun kuruluşuyla başlıyor aslında beden olumlama akımının hikayesi. Sonrasında ise toplumun ihtiyaçlarından şekillenerek ve aslında her akım ‘ın varoluşu gibi yine toplumun ihtiyaçlarından ileri gelerek büyüyor.
Günümüzde , 2012 yılında tüm medya kanallarında yaygınlaşmaya başlayan akım, özellikle sosyal medya etkileşiminin artması ve toplumda güçlü bir rekabet ve karşılaştırmanın yaygınlaşmasıyla patlak veriyor. Akımın amacı, gerçeküstü feminen güzellik standartlarının realiteye döndürülmesi aslında. Tv kanalları, görsel yayınlar ve sosyal medyada oluşturulan gerçeğe uygun olmayan güzellik standartlarının , insanlara mental ve fiziksel olarak ciddi zararlar vermesi üzerine oluşturulmuş bir yardım çığılığı olarak nitelendirmek de mümkün. Beden olumlama, “Bedenini olduğu gibi her haliyle sev ve gurur duy.” “Bedeninin sana sunduklarına bak ve tek bir güzellik kalıbına bağlı kalma,senin bedenin de diğer tüm bedenler gibi eşsiz ve biricik.” Düşünce tarzlarıyla güzellik kalıplarının dışına çıkıyor. Tüm insanları kapsayarak ,her bir bedene saygı gösteriyor. Dış görünüşten kaynaklı ayrımcılığı yıkarak her bireyin dış görüntüden çok daha fazlası olduğunu vurgular ve bireylerin kendilerine de bedenlerine saygı duymalarını , sevmelerini ,gurur duymalarını öğütler.
Peki Beden olumlama neden eleştiriliyor?
- Akımın , sağlıksız insan yaşamına teşvik ettiği ve obeziteyi desteklediği tarzında eleştiler var:
Beden olumlama akımı, “Sağlıksız Birey Yaşamını Savunduğu” yönünde eleştiriye maruz kalıyor. Bu eleştirinin temeli, beden olumlamanın kötü diyet alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam’ı meşrulaştırmak için ortaya atıldığı düşüncesine dayanıyor. Halbuki, akım özünde “Zayıflık-şişmanlık “ ile “Gerçek sağlık” bağlantısının doğrudan kurulamayacağını savunarak , “Sağlıklı olduğun sürece, bedeninden utanç duyma, bedenini her haliyle sev!” demek istiyor.
Fatfobia ‘ya karşı çıkarak, “Güzellik , sağlık demektir. Sağlıklı olduğu sürece, bireyler görünümünden bağımsız olarak güzeldir.” Diyor.
- Akıma yöneltilen diğer bir eleştiri ise dış görünüşe fazla odak oluşturduğu yönündedir:
Bazı eleştirelere göre Beden Olumlama Akımı, kişilerin hayatlarındaki diğer tüm değerleri göz ardı etmelerine ve dış görüntü üzerinde obsesif davranışlar sergilemelerine sebep olmaktadır. Bunun sonucu olarak da bedenlerini sevme noktasında fazla baskı hissettikleri için yine tehlikeli diyet ve sağlığa zarar verecek boyuttaki egzersiz davranışları geliştirebilmektedirler.
Bizler insan olarak dış görünüşümüzden başka pek çok farklı değerlere sahibiz. Görüntümüz bizi tek başına tanımlamaz veya kim olduğumuza dair tanımlama aracı olarak da kullanılamaz. Görüntüyü etkileyen o kadar çok etmen vardır ki , yaşadığımız aktif dünyada değişen bedenlerimizin sürekli yargılamasını yapmak , kendimizi psikolojik olarak aşağı çekmekten başka hiçbir işe yaramayacaktır. Bizler insanız, büyürüz, yaşlanırız, hastalanırız, iyileşiriz, hamile kalıp yeni bir birey oluştururuz, seyahat eder daha önce tatmadığımız lezzetleri tadarız, belirli dönem yoğun spor yapar aktif yaşar sonra masa başı bir işe girip tüm gün otururuz. Hayatlarımızda değişmeyecek tek şey değişimdir, değişiriz. Beden olumlama, hayatımızı özgürce yaşamamızı sağlayan bedenlerimize karşı minnettar olmayı ve hayatın bizlere sunduğu değişimlere adapte olarak sağlığımızı en iyi halde stabil tutmaya çalıştığı için, onu eleştirmek yerine ona teşekkür etmeyi ama en nihayetinde onu sevmeyi vurgular.
KAYNAK: www.verywellmind.com
( Dr.Kristen Fuller tarafından
Dr.Carly Snyder ‘in Tıbbi Görüşleri alınarak yazılmıştır. 11 Haziran 2021 )
